Kartica sela:

Židilje Žđiļ [106]

(m. sg.) Žđeļan • (m. pl.) Žđeļań • (f. sg.) Žđeļană • (f. pl.) Žđeļańe •

pi/pe/pĭe/pră/pă	đi/đe/ďe/dă	klańe/klaĭe	ḑău/zău	śe/će/če/ťe	ź/đ/ď/ğ
pe	đi	ń	ḑ	ś	ź

ŽIDILJE (116 st.), stočarsko (27,6% agrarnog st.) seosko naselje razbijenog tipa, između Đule (608 m) i Vujićkog brda, 1,5 km severno od asfaltnog puta Despotovac-Senjski Rudnik, 16 km JI od Despotovca. Površina atara iznosi 11.045 ha. Pominje se, u narodu, i pod nazivom Džidilje. Prostire se u visinskom pojasu 358-520 m. Objedinjuje dve "male": Srpsku i Vlašku . Prvobitno naselje formirano na Selištu, gde su konstatovane razvaline stare srpske crkve Sv. Pantelejmona (pominje se u poveljama kneza Lazara manastiru Ravanici iz XTV v.), vremenom je raseljeno. Sadašnje selo nastaje u vreme doseljavanja Vlaha (Rumuna) iz Crne Reke. Prvih decenija XIX v. ima 9 kuća (1819), a po oslobođenju od Turaka 95 kuća i 566 žitelja (1892). St. je pravoslavno (slavi Sv. Jovana, Sv. Trifuna, Petkovicu, Sv. Đorđa Alimpcja, Sv. Aranđela, Sv. Nikolu i dr.; litije Sv. Pantelejmon), pretežno srpsko i vlaško, starinom iz Erdelja, Homolja, okoline Paraćina (sredina XVIII v.)v Timočke krajine i dr. Indeks demografskog starenja (is) kreće se u rasponu od 0,4 (1961) do 1,9 (1991). Električnu energiju dobija 1938, a vodom se snabdeva preko javnog vodovoda (25,7%) domaćinstava), sopstvenih vodovoda (22,8%), iz kopanih bunara (22,8%) i dr. Poznato je po "židiljskim ovcama", proizvodnji sira, voća i pšenice. Većina meštana je na privremenom radu u razvijenim zapadnoevropskim državama.

• Izvor/Source: Geografska enciklopedija naselja Srbije / pod rukovodstvom Srboljuba Đ. Stamenkovića
Beograd : Geografski fakultet Univerziteta : Agena : Stručna knjiga, 2001, e.j. Židilje

O poreklu stanovništva:

(U pripremi!)

S T A T I S T I K A

1850.¹⁾ (Vlasi)

1866.²⁾ (Vlasi)

1921. (Rumuni)³⁾

2011. (Vlasi)

Kuća

Duša

Svega

Srba

Vlaha

% Vl.

Svega

Srba

Rumuna

% Rum.

Svega

Srba

Vlaha

% Vlaha

Rumuna

119

384

297

77.34

681

526

154

22.61

2.41

G E O G R A F I K A

Fizionomske karakteristike			Nadmorska visina u m.		Površina	Tradicionalna
Tip	Oblik	Reljef	Centar	Visinski pojas	ha	privreda
razbijen	duguljast	brdovit		358-520	11045	stočarstvo

GRAĐA U REČNIKU:

Etnogr. oblast: Resava

LEGENDA:

= vlaško

= Vlasi i povlašeni Srbi

= mešovito

= romska mahala

= bajaško (Romi)

^{1) Prvi popis u Srbiji u kome se beleže Vlasi kao posebna etnička kategorija
sproveden je 1850. godine.
Broj njihovih "kuća" i "duša" obradio je i objavio Jovan Gavrilović, vidi
Гласник Друштва србске словесности, св. 4, Београд, 1852}

²⁾Broj Vlaha na popisu iz 1866. obradio i objavio statističar Vladiomir Jakšić, u delu: В. Якшич, О племенном составе населенiя в Княжестве сербском, Типографiя Майкова, С. Петербург, 1872

³⁾Od Berlinskog kongresa (1878. g.) do kraja II sv. rata, sve administracije Srbije, Kraljevine SHS i Jugoslavije, smatrale su Vlahe Rumunima, i tako su ih tretirale u svojim zvaničnim državnim popisima!

x u rubrikama popisa iz 2011. godine o značava mesta u kojima je broj popisanih lica bio manji od 3 (Strategija, p. 19)

Broj pogleda : 601

aa ăă bb țț čč ćć dd ḑḑ ğğ đđ ďď ee ff gg hh ii îî ĭĭ kk ll ļļ mm nn ńń oo pp rr ss şş śś tt ťť uu vv zz žž źź