Kartica sela:

Valakonje Văļekuańa [066]

(m. sg.) Văļekońanţ • (m. pl.) Văļekońanţ • (f. sg.) Văļekońanţă • (f. pl.) Văļekońanţă • Centralni Vlasi • Munćeni • Narečje: subbanatsko

pi/pe/pĭe/pră/pă	đi/đe/ďe/dă	klańe/klaĭe	ḑău/zău	śe/će/če/ťe	ź/đ/ď/ğ
pi	đi	ĭ	z	ś	ź

VALAKONJE (1.684 st.), stočarsko-ratarsko (40:6% agrarnog st.) seosko naselje razbijenog tipa, na(240 m) dolinskim stranama Valakonjske reke, desne pritoke Crnog Timoka, 5 km SI od Boljevca. Površina atara iznosi 4.665 ha. Po predanju, naziv je vlaškog porekla i potiče od glavnog geomorfološkog i fptogeografskog svojstva okruženja - osnovano je u udolini sa značajnim prisustvom drveća jove (na vlaškom jeziku valja ku anjin - dolina jova). Objedinjuje šest "krajeva": Selo, Arnautu, Grnčarski potok, Bukovo, Kurduman i Timok. Preteču današnjeg naselja predstavlja selo Paraleva, koje se pominje u popisu iz 1455. god. Nakon oslobođenja od Turaka (1833) broji 188 poreskih glava. Do 1903, sa danas samostalnim selom Savinac V. predstavlja jedno naselje (tada zaselak). St. je srpsko i vlaško (slavi Petkovicu, Mitrovdan i Sv. Nikolu: seoska slava Đurđevdan; zavetina Trojice). Indeks demografskog starenja (is) kreće se u rasponu od 0,6 (1961) do 1.6 (1991). Struju dobija krajem 50-ih god. XX v., asfaltni put 1982, telefonske veze 1986, a vodosnabdevanje je centralno (priključak na gradsku vodovodnu mrežu Boljevca) i individualno (lokalni vodovodi). Ima četvororazrednu OŠ (počela sa radom 1869), MK i zdravstvenu ambulantu.

• Izvor/Source: Geografska enciklopedija naselja Srbije / pod rukovodstvom Srboljuba Đ. Stamenkovića
Beograd : Geografski fakultet Univerziteta : Agena : Stručna knjiga, 2001, e.j. Valakonje

O poreklu stanovništva:

(U pripremi!)

S T A T I S T I K A

1850.¹⁾ (Vlasi)

1866.²⁾ (Vlasi)

1921. (Rumuni)³⁾

2011. (Vlasi)

Kuća

Duša

Svega

Srba

Vlaha

% Vl.

Svega

Srba

Rumuna

% Rum.

Svega

Srba

Vlaha

% Vlaha

Rumuna

228

1334

1850

1835

99.19

2151

2135

99.26

1095

360

644

58.81

G E O G R A F I K A

Fizionomske karakteristike			Nadmorska visina u m.		Površina	Tradicionalna
Tip	Oblik	Reljef	Centar	Visinski pojas	ha	privreda

GRAĐA U REČNIKU:

Etnogr. oblast: Crna Reka

LEGENDA:

= vlaško

= Vlasi i povlašeni Srbi

= mešovito

= romska mahala

= bajaško (Romi)

^{1) Prvi popis u Srbiji u kome se beleže Vlasi kao posebna etnička kategorija
sproveden je 1850. godine.
Broj njihovih "kuća" i "duša" obradio je i objavio Jovan Gavrilović, vidi
Гласник Друштва србске словесности, св. 4, Београд, 1852}

²⁾Broj Vlaha na popisu iz 1866. obradio i objavio statističar Vladiomir Jakšić, u delu: В. Якшич, О племенном составе населенiя в Княжестве сербском, Типографiя Майкова, С. Петербург, 1872

³⁾Od Berlinskog kongresa (1878. g.) do kraja II sv. rata, sve administracije Srbije, Kraljevine SHS i Jugoslavije, smatrale su Vlahe Rumunima, i tako su ih tretirale u svojim zvaničnim državnim popisima!

Broj pogleda : 900

aa ăă bb țț čč ćć dd ḑḑ ğğ đđ ďď ee ff gg hh ii îî ĭĭ kk ll ļļ mm nn ńń oo pp rr ss şş śś tt ťť uu vv zz žž źź